Wat is seksueel
grensoverschrijdend
gedrag?
Sensoa ontwikkelde een Vlaggensysteem waarin enkele belangrijke criteria rond seksueel gedrag vastgelegd worden.
Vanaf het moment dat een of meerdere criteria geschonden worden, of als er hiertoe een poging ondernomen wordt, spreken we over seksueel grensoverschrijdend gedrag, onafhankelijk van de ernst of de vorm ervan. Meer info over dit begrippenkader vind je op de website van mediarte.
Toestemming
Alle betrokkenen gaan akkoord.
Vrijwilligheid
Niemand staat onder druk of dwang.
Gelijkwaardigheid
Alle betrokkenen zijn aan elkaar gewaagd.
Ontwikkelings- of functioneringsniveau
De betrokkenen begrijpen gedrag en de gevolgen ervan.
Context
De omgeving is voldoende privé.
Impact
Er zijn geen nadelige gevolgen voor de betrokkenen.
Terminologielijst
Het is niet altijd evident om te bepalen welke termen nu wel of niet mogen gebruikt worden in de berichtgeving over seksueel grensoverschrijdend gedrag. We hebben de belangrijkste termen samengevat in een overzicht, met waar nodig een korte inhoudelijke duiding.
Seksueel geweld
Bij absolute afwezigheid van toestemming, grote mate van druk of dwang en/of een groot machtsonevenwicht kan men ook spreken van seksueel geweld. Deze inschatting blijft echter ook deels afhankelijk van de impact voor de getroffene en hoe die de ervaring inschat.
Wetgeving
Als je bericht over gerechtelijke zaken of wetgeving aanhaalt, kan je in de strafwet nagaan of de inhoud correct is. Op de website van de FOD Justitie vind je meer info.
Rollen benoemen
In de berichtgeving over seksueel grensoverschrijdend gedrag zijn er heel wat termen gangbaar, maar die dekken niet altijd de juiste lading. Het gebruik van verkeerde termen kan tot victim blaming of een minimalisatie van de grensoverschrijdende situatie leiden.
Slachtoffer?
In het ruime spectrum van seksueel grensoverschrijdend gedrag is het goed om te spreken over getroffene of diegene die het gedrag meemaakte. Sommige getroffenen identificeren zichzelf wel als slachtoffer, en dan is het belangrijk dit ook te erkennen.
Dader?
Zolang iemand nog niet werd veroordeeld, is het ook beter om te spreken over een persoon die het gedrag heeft gesteld, een pleger of een initiatiefnemer. Wanneer het gaat over een veroordeelde pleger, kan je wel de term 'dader' gebruiken.
De termen ‘slachtoffer’ en ‘dader’ gebruik je dus niet als standaard. Wanneer deze termen in een onderzoek of door ervaringsdeskundigen gebruikt worden, mag je ze wel overnemen.